Tanıtımını yaptığımız 500 bin konut hedefi sayısı, iş yerleriyle birlikte düşünüldüğünde hane sayısı bakımından İstanbul’un dörtte birine, Ankara’nın yarısına, Kocaeli’nin tamamına eşitken, Bilecik, Bitlis, Bolu, Bingöl, Burdur, Çankırı, Erzincan, Gümüşhane ve Hakkâri’nin tamamına eşittir. Bu büyüklükteki bir proje, yaklaşık 900 milyar liralık yatırım değeri demektir. Çarpan etkisiyle 2 trilyon liradan fazla ekonomik hareketliliğe yol açacak, bir projeyi bugün değerli vatandaşlarımla birlikte paylaşıyoruz.
Ercan Caner, Sun Savunma Net, 18 Eylül 2022
Diyelim ki yoksulsunuz ve Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut hamlesi olarak lanse edilen projede de diğer başvuru şartlarının yanı sıra hane aylık geliri şartlarını karşılıyorsunuz ve 250.000 adet evden bir tanesine talip oldunuz.
Şanlısınız ve başvuru sahipleri arasında çekilen ‘‘Hak Sahibi Belirleme’’ kurasında size 2+1 bir ev çıktı. %10 peşinat ödeyeceksiniz ve kalan parayı da 240 ay vade ile geri ödeyeceksiniz.
Şimdi sıkı durun! Size çıkan konuta ait kalan borç bakiyesi ve aylık taksitler, her yılın Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere yılda iki kez, bir önceki 6 aylık dönemdeki Memur Maaş Artış Oranı dikkate alınarak İdarece tespit edilen oranda artırılacaktır.
Siz oldukça şanslısınız ve kurada size 3+1 değil de 2+1, yani 2.280 liradan başlayan taksitlerle, 240 ay vadeyle sahip olacağınız bir ev çıktı. Neden 3+1 yerine 2+1 konut çıktığı halde çok ama çok daha şanslı olduğunuza aşağıdaki tabloyu inceleyerek görebilirsiniz.
Aşağıdaki tablonun hazırlanmasında; en ucuz 2+1 konut fiyatı olan 608.000 TL esas alınmıştır. Her altı aylık memur maaş artış oranının ise, şanslı yoksulları ümitsizliğe düşürmemek maksadıyla sadece %15 olacağı öngörülmüştür.
Ne yazık ki peşin alma şansınız yok ve biraz dişinizi sıkarak, eş dosttan para bularak ve belki biraz ek mesai yaparak 240 ay taksit ödeyerek ev sahibi olmayı hayal ediyorsunuz. Sözleşme gereği %10 oranındaki 60.800 lirayı peşin olarak ödediniz ve Aralık 2022 ayında ilk taksit olan 2.280 lirayı ödeyerek, Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesinin şanslı bir ferdi olarak, 239 ay sürecek olan geri ödeme macerasına başladınız.
Geri ödeme planındaki taksit tutarları sakın gözünüzü korkutmasın. Her ne kadar ödenecek taksit tutarı ve geri kalan borç giderek artacak olsa da geliriniz de yıllara sari olarak artacaktır. Aldığınız konutun fiyatının maliyet fiyatı üzerinden %40 indirim yapılarak belirlendiğini de sakın aklınızdan çıkarmayın.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB), asgari ücrete yapılan artışın ardından, Aralık 2002 ile Temmuz 2022 dönemini, seçilmiş ücret ve aylıklar üzerinden karşılaştıran tablolar yayımlamıştır.
Tablo – Seçilmiş Ücret ve Aylıklara İlişkin Bazı Göstergeler. 12 Ağustos 2022. Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı
SBB’ye göre, örneğin net asgari ücret Aralık 2002’de 184.3 lirayken, Temmuz 2022’de 5.500,4 liraya çıkmış ve nominal artış %2.885,2 reel artış ise %161.8 olmuştur.
01 Temmuz 2022 tarihinde net asgari ücret 5.500,4 liradır. 20 yıl sonra %161.8 reel artış oranıyla, yani enflasyondan arındırılmış haliyle asgari ücretin, aynı ekonomik trendlerle, 889.964 TL olması beklenebilir. Konutların aylık taksitlerinin hane gelirinin %30’unu aşmayacağını da unutmayın.
Hem Kira Hem Konut Kredisi Nasıl Ödenecek?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum; yeni açıklanan TOKİ konut kredi geri ödeme taksitleri belli olduktan sonra, CNN Türk’te Ahmet Hakan’ın ‘‘Asgari ücretliler hem kira hem konut kredisini nasıl ödeyecek?’’ sorusuna aşağıdaki cevabı vermiştir:
‘‘5 bin 500 lira alıyor. Efendim hem ev kirası ödeyecek hem burada taksit ödeyecek hem de evini geçindirecek. 5.500 lirayla bunu yapabilmesi için ilave mesai ve kazanç sağlaması gerekiyor ki bir yıl, siz de takdir edersiniz ki vatandaşımız biraz dişini sıkarak, biraz eşinden dostundan borç alarak, biraz belki ek mesai yaparak bu bedeli karşılayabilir.’’
Yukarıdaki tabloda; çeşitli ülkelerde ortalama 30.000 USD/Euro/Sterlin tutarındaki ev kredisinin, 240 ay sabit geri ödeme planı ile aylık ödenecek taksit miktarı ve yapılacak toplam geri ödeme tutarları görülmektedir.
