S-400 Neler Kaybettirdi?

ABD Savunma Bakanlığı tedarik şefi Ellen Lord’a göre; Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması nedeniyle ekonomik kaybı 10 milyar ABD doları kadardır.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 10 Aralık 2022

İllüstrasyon: P.A. Turkey

Rus yapımı S-400 Triumf (NATO adı SA-21 Growler) Rusya’nın geliştirdiği son uzun ve orta menzilli satıh-hava füze sistemidir. Hayalet teknolojisiyle donatılmış stratejik ve taktik hava araçlarını imha etmek maksadıyla tasarlanmış ve geliştirilmiştir. Türkiye, F-35 programından çıkarılma pahasına bu hava savunma sistemlerini tedarik etmiştir.

Resmi F-35 web sitesindeki bilgilere göre F-35 programına dâhil olan Türk şirketleri; Roketsan, Havelsan, Alp Aviation, Ayesaş, Kale  Aerospace, Tübitak-SAGE, TUSAŞ ve Hollanda Fokker Elmo firmasının Türk ayağıdır.

Pentagon’a göre; F-35 programından atılan Türk firmalarının program kapsamında imal edeceği parça sayısı 900’den fazladır.

Türkiye’nin Rusya Federasyonu’ndan 2.5 milyar ABD doları tutarındaki S-400 hava savunma sistemini tedarik etmesi, F-35 üretimindeki payını  kaybetmesinin yanı sıra satın almayı planladığı 100 adet savaş uçağını da kaybetmesine neden olmuştur.

Türkiye’nin kayıpları bunlarla da sınırlı kalmamış, 2017 tarihli CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act – Amerika’nın Düşmanları ile Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası) kapsamında bir dizi yaptırımlara da maruz kalmıştır.

NATO Askeri Taktik Veri Değişim Ağı (Link-16) ve RAP (Recognized Air Picture – Tanımlanmış Hava Resmi) olmaksızın bireysel sistemlerin başarısı sınırlıdır. Tanımlanmış hava resmi veya RAP, belirli bir hava sahasında uçuş halindeki tüm uçakların, her bir uçağın dost veya düşman olarak tanımlandığı ve ideal olarak uçak tipi, uçuş numarası ve uçuş planı gibi ek bilgileri içerdiği eksiksiz bir listedir. Kaynak: BEYOND THE HORIZON ve Wikipedia 

Türk Hava Kuvvetleri’ne ait bir F-16  savaş uçağı, 24 Kasım 2015 tarihinde Suriye sınırında Rusya’ya ait bir S-24 savaş uçağını düşürmüştür. Rusya bu saldırıyı ‘‘sırtından bıçaklanma’’ olarak nitelendirmiş ve bizzat Putin, Rusya’nın tepkisinin sadece ekonomik yaptırımlarla sınırlı kalmayacağını açıklamıştır.

İki ülke arasındaki gerilimin tırmanması Recep Tayyip Erdoğan’ın Haziran 2016’da şaşırtıcı geri adımı ve resmi olarak özür dilemesiyle yatışmış ve Türkiye Aralık 2017’de S-400 alımı konusundaki anlaşmaya imza atmıştır.

ABD Savunma Bakanlığı tedarik şefi Ellen Lord’a göre; Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması nedeniyle ekonomik kaybı 10 milyar ABD doları kadardır.