F-16 İşi Ne Oldu?

Biden yönetimi Kongre’den Türkiye’ye 20 milyar dolarlık silah satışı ve Yunanistan’a F-35 savaş jetleri verilmesinin onaylanmasını talep ediyor.

Ercan Caner, Sun Savunma Net, 26 Ocak 2023

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’li paydaşı Antony Blinken ile 40 adet Lockheed Martin Blok 70 F-16 savaş jeti tedariği ve Türkiye’nin envanterindeki F-16 filosunun modernizasyonunu da kapsayan 20 milyar ABD doları tutarındaki silah satışı için geçtiğimiz hafta Washington’da bir görüşme yapmıştır.

20 milyar dolar tutarındaki silah satışının ABD Kongresi  tarafından onaylanması gerekmektedir ve Kongre bu kararı onaylasa dahi  üretici firma Lockheed Martin’in iş yükü nedeniyle Türkiye uzun bir süre beklemek zorunda kalabilecektir.

Üstüne üstlük ABD Kongresi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Demokrat Parti Senatörü Bob Menendez de uzun süreden beri başkan yetkisini kullanarak satışı bloke edeceğini ifade etmektedir ve henüz kararından geri adım atmamıştır.

Menendez yaptığı bir açıklamada; Biden yönetiminin Türkiye’ye yeni F-16 savaş uçakları satma önerisine şiddetle itiraz ettiğini açıklamıştır. Menendez’e göre Cumhurbaşkanı  Recep Tayyip Erdoğan, uluslararası yasaların altını oymaya, insan hakları ve demokratik normları hiçe  saymaya devam etmekte ve komşu  NATO ülkelerine karşı alarm veren ve istikrar bozucu bir tutum sergilemeyi sürdürmektedir.

Yunanistan’a F-35 satışını desteklediğinin altını çizen ABD Kongresi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Menendez, Cumhurbaşkanı ve AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan tehditlerini sona erdirene ve ülkesinde, gazeteciler ile siyasi muhaliflerini serbest bırakma dâhil insan haklarına saygı sicilini düzeltene ve güvenilir bir müttefik gibi hareket etmeye başlayana kadar F-16 satışını onaylamayacağını ifade etmektedir.

ABD Kongresi’nin Biden yönetiminin silah satış önerisini onaylaması ve Senatör Menendez’in vetosunu kaldırması durumunda dahi Türkiye, üretici firma Lockheed Martin’in iş yükü  nedeniyle uzun bir süre beklemek zorunda kalabilecektir.

Lockheed Martin tarafından üzerinde çalışılmakta olan F-16 savaş jeti  sayısı 128 adettir. Örneğin Tayvan da yaklaşık 8 milyar ABD doları tutarındaki 66 adet F-16 için sırada beklemektedir.

Türkiye’ye yeni Blok F-16 savaş jetlerinin verilmesi olasılığı; Ankara’nın NATO’nun genişlemesine yönelik yavaş tutumu, Yunan hava sahasını ihlalleri ve ülkenin giderek otoritarizme kaymasından endişe duyduklarını dile getiren Biden’in kendi partisinden bazı senatörlerin de öfkesine neden olmuştur.

Geçtiğimiz yaz aylarında Temsilciler Meclisi’nden geçen ve çoğunlukla Demokrat Parti senatörleri tarafından desteklenen bir savunma yasası ile Türkiye’ye F-16 savaş jetleri satışı sınırlandırılmıştır.

İsveç ve Finlandiya, geçtiğimiz yıl Mayıs ayında resmi olarak başvurmalarının ardından bugüne kadar NATO’ya katılımlarının onaylanmasını beklemektedir. Türkiye, 2016 yılındaki, askeri darbeyi desteklemekle suçladığı dört kişiyi iade etmemesi ve terör örgütü üyesi olduğunu söylediği Kürtlere ev sahipliği yapması gerekçeleriyle İsveç’in NATO’ya girişini onaylamamakta inat etmeyi sürdürmektedir.

Türkiye, Rusya yapımı S-400 hava savunma sistemlerini tedarik etmesi nedeniyle, 2019 yılında F-35 programından çıkarılmasından beri alternatif savaş jeti arayışlarını sürdürmektedir.

Senatör Menendez, meseleye ABD perspektifinden baktığında; ortada iki NATO müttefiki olduğunu ve saldırgan olanın bu sonuçlara neden olduğunu iddia etmekte ve ABD’nin de mağdur olan ülkenin yanında durması gerektiğini ifade etmektedir. NATO’nun, bir gün bir müttefikin diğerine, ortada hiçbir provokasyon olmadan saldırması durumunda ne olacağını tartışması gerektiğini ileri süren Senatör Menendez’e göre, saldırgan olan müttefikin cezalandırılması gerekmektedir.