Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ve Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı
Levent Kağan, Sun Savunma Net, 03 Nisan 2020
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 Nisan 2019 tarihinde, 2019/5 sayı ve ‘‘Küresel Grip Salgını (Pandemi)’’ konulu bir genelge yayımlar.
Bu genelge, hemen ertesi gün, 13 Nisan 2019 tarihinde, 30744 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer.
Genelgede; influenza virüslerinin genetik yapısında meydana gelen değişikliklere bağlı olarak yeni tipte bir influenza virüsünün ortaya çıkabildiği, insandan insana kolayca geçiş yeteneği kazanabildiği, yeni tipte influenza virüsü ile daha önce hiç teması olmayan ve/veya virüsün yol açacağı enfeksiyonun gelişmesine yatkın olan kişilerin önemli bir kısmının etkilenmesiyle pandemi ortaya çıkabileceği ve bu pandeminin nüfusun büyük çoğunluğunu etkileyebileceği vurgulanarak, Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda ‘‘Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı’’ hazırlanması talimatı verilmiştir.
Aynı yıl içinde T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planının EK V. İnfluenza Pandemisinin Muhtemel Etkileri ile İlgili Senaryolar başlıklı bölümünde yer verilen varsayımlar aşağıda sıralanmıştır.
EK V. İNFLUENZA PANDEMİSİNİN MUHTEMEL ETKİLERİ İLE İLGİLİ SENARYOLAR
Son yıllardaki uluslararası epidemiyolojik bilgilere göre, influenza pandemisinin 10-12 hafta sürebileceği düşünülmektedir. Ülkelerin bu süreçte vereceği hizmetlerin planlanmasında;
Toplumun demografik özelliklerindeki değişimlerin,
Sağlık hizmetlerinin yaygınlığı ve yönetiminin,
Tedavide kullanılmakta olan antiviral ilaçlara dirençteki değişimlerin,
Toplumun sağlık hizmeti kullanımının izlenmesi gerekmektedir.
İnfluenza hastalığının etkileri hakkında senaryo hazırlanmasındaki amaç; nelerle karşılaşılabileceğini sayısal olarak öngörmek, hazırlık planlarında enfeksiyonun yaratabileceği etkilere göre önlemler almaktır. Bu sebeple bazı varsayımlar dikkate alınmıştır. Bunlar;
Pandemi yeni bir influenza A virüsü nedeniyle meydana gelecektir. Bu yeni virüs daha önce bilinen ve dolaşımda olmayan bir virüs olabileceği gibi, başka bir canlı türünden insana adapte olan yeni bir virüs de olabilir.
Bu virüs insandan insana bulaşabilme yeteneğine sahiptir.
Daha önceki planlarda bu virüsün ilk salgın belirtilerini Uzakdoğu’da yapacağı düşünülmüş ancak bunun böyle olmadığı görülmüştür. Bu nedenle hastalık belirtilerinin nereden başlayacağı bilinmemektedir.
Virüsün tanımlanamayan veya şüphelenilemeyen bir rezervuarı olabilir.
Yeni virüsün insandan insana bulaşabildiği saptanana kadar, yanlış pandemi alarmı verilebilir.
Pandemiler arası süre genellikle 10-50 yıl arasında olmasına karşın yeni pandemi bu sürelere uymayan bir dönemde görülebilir.
Yeni influenza virüsü, bilinen influenza mevsimi yerine yılın herhangi bir döneminde pandemiye yol açabilir.
Hastalık dünyadaki ülkelerden birinde başladıktan kısa bir süre sonra ülkemize ulaşabilir veya ülkemizden de başlayabilir.
Pandemi birden fazla dalga halinde olabilir (hastalık salgın olarak başlar, salgın durur, ikinci bir kez salgın tekrarlayabilir).
Hastalığın kişiden kişiye yayılması damlacık enfeksiyonu şeklindedir. Ancak kontamine ellerin yüze teması ile veya aerosol halinde havada asılı kalmasıyla da bulaşmaya yol açabilir.
Bulaştırma süresi beş gün civarındadır. Hasta kişilerin yanı sıra asemptomatik kişiler de enfeksiyonu bulaştırabilir. Çocuklar erişkinlere göre virüsü daha uzun süre bulaştırabilir.
Bir kişinin çevresini enfekte etme olasılığı (enfektivite veya R0) 1,1-2,0 civarındadır.
Pandemi süresinin, hiçbir müdahale yapılmazsa 10-12 hafta olacağı öngörülmektedir. Salgın, pik zamanını 4.-6. haftalar arasında gerçekleştirecek ve vakaların yaklaşık %45-55’i bu üç hafta içerisinde (pik öncesi, pik haftası ve pik sonrası) ortaya çıkacaktır.
Yapılan müdahalelerin, salgından etkilenen vaka sayılarının zamana yayılmasına ve pandeminin süresinin uzayıp, şiddetinin azalmasına yol açacağı düşünülmektedir.
Pandemi döneminde semptomatik olan kişilerin yanı sıra asemptomatik olan kişiler de olacaktır.
İnfluenza mevsiminde atak hızının %5-15 arasında değiştiği bilinmektedir.
Hastalananların %50’sinin sağlık kurumuna başvuracağı öngörülmektedir.
Başvuran hastaların, hastaneye yatışı, pandeminin şiddetine göre %1-5 arasında olacağı öngörülmektedir.
İnfluenza hastalarının hastanede yatış süresi ortalama yedi gün olarak öngörülebilir. Ek olarak yoğun bakımda ortalama yedi gün yatış süresi öngörülmektedir.
Yaşa özel atak hızları benzer olduğu için yaşa özel atak hızları eşit olarak kabul edilebilir.
Hastalık çocuk ve yaşlı gruplarda görülür ise mortalitesinin, çalışanlarda veya eğitim kurumuna devam eden çocuklarda görülür ise işe/eğitim kurumuna devamsızlığın yüksek olacağı tahmin edilmektedir.
Mevsimsel influenzaya göre mortalitenin daha yüksek olması beklenmektedir. İnfluenza vaka-ölüm hızı %0,01-1,0 arasında değişebilir.
Cumhurbaşkanlığı genelgesi ve Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planının tamamını PDF formatında okuyabilir, dilerseniz bilgisayar/akıllı cihazlarınıza BURADAN indirebilirsiniz.
ÇARŞAMBA İĞNELERİ KIYMET Habertürk yazarı Nagehan Alçı, Afganistan’ı görünce güçlü ve laik devletin önemini daha iyi anladığını belirtti. Cumhurbaşkanlığının yeniden Çankaya’ya taşınması gerektiğini, tam yetkisiz ve tam güçsüz olması gerektiğini ifade etti. Bozuk saat bile günde iki kez doğruyu gösterir… TORPİL Palu Belediye Başkanı Bekir Yıldırım belediyeye işçi...
MİLLİ EĞİTİM’LE İLGİLİ BU DAVA AİHM’E KADAR GİDER Yazan: Alican Türk Önce şunu hatırlayalım: Yargıda çöreklenen FETÖ’cü savcılardan Mustafa BİLGİLİ (ki kendisi daha ziyade Kozmik Oda’ya girmedeki rolüyle bilinir) ve arkadaşları tarafından – eski başbakanlardan Necmettin ERBAKAN’ın vefatından hemen sonra – başlatılan 28 Şubat soruşturması Nisan 2012’deki tutuklamalarla...
Emmanuel Macron ile Tartışan Fransa Genelkurmay Başkanı İstifa Etti Fransa Genelkurmay Başkanı Pierre de Villiers, gerekli olduğuna gerçekten inandığı bir takım bütçe düzenlemeleri konusundaki anlaşmazlığın olduğu bir ortamda, artık silahlı kuvvetlere emir komuta etmek istemediği açıklamasını yaparak istifasını sundu. Yazar: Angelique Chrisafis, The Guardian, 19 Temmuz 2017 Çeviren: Ercan...
İsrail: Kudüs Kenti 3,000 Yıldır Yahudilerin Başkentidir. ABD’nin, Kudüs kentinin statüsünü değiştirme olasılığına karşı gösterilen tepkiler üzerine üst düzey İsrail yetkilileri, Erdoğan tanısa da tanımasa da Kudüs’ün 70 yıldır İsrail devletinin başkenti olduğunu ifade ettiler. Yazar: Noa Landau, Reuters, 05 Aralık 2017 Çeviren: Ercan Caner, Sun Savunma Net, 11 Aralık...
Kuzey Suriye Cephe Hattında Gerginlik “Kanada’da General Dunford ve diğer ABD’li muhataplarımızla yaptığımız görüşmeler sırasında ABD’nin Suriye sınırına kurmayı planladığı gözlem noktaları hususu da gündeme geldi. Bu gözlem noktalarının ülkemizdeki algıyı son derece olumsuz etkileyeceğini, burada, ‘ABD askerleri bir şekilde terörist YPG’lileri koruyor, onları perdeliyor’ şeklinde bir algıya sebep olabileceğini...
İKİ MİKSERİN İRAN MESAJLARI İran’da olaylar hızla yayılırken ve insanlar hayatlarını kaybederken, yangına körükle giden iki mikserden Twitter mesajları. Ercan Caner, Sun Savunma Net, 2 Ocak 2018 İran’da protesto gösterilerine katılan bir kadın. Birleşik Devletler Başkanı Donald Trump İran, Obama Yönetimi tarafından yapılan berbat anlaşmaya rağmen her seviyede...