Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ve Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı
Levent Kağan, Sun Savunma Net, 03 Nisan 2020
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 Nisan 2019 tarihinde, 2019/5 sayı ve ‘‘Küresel Grip Salgını (Pandemi)’’ konulu bir genelge yayımlar.
Bu genelge, hemen ertesi gün, 13 Nisan 2019 tarihinde, 30744 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer.
Genelgede; influenza virüslerinin genetik yapısında meydana gelen değişikliklere bağlı olarak yeni tipte bir influenza virüsünün ortaya çıkabildiği, insandan insana kolayca geçiş yeteneği kazanabildiği, yeni tipte influenza virüsü ile daha önce hiç teması olmayan ve/veya virüsün yol açacağı enfeksiyonun gelişmesine yatkın olan kişilerin önemli bir kısmının etkilenmesiyle pandemi ortaya çıkabileceği ve bu pandeminin nüfusun büyük çoğunluğunu etkileyebileceği vurgulanarak, Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda ‘‘Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı’’ hazırlanması talimatı verilmiştir.
Aynı yıl içinde T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planının EK V. İnfluenza Pandemisinin Muhtemel Etkileri ile İlgili Senaryolar başlıklı bölümünde yer verilen varsayımlar aşağıda sıralanmıştır.
EK V. İNFLUENZA PANDEMİSİNİN MUHTEMEL ETKİLERİ İLE İLGİLİ SENARYOLAR
Son yıllardaki uluslararası epidemiyolojik bilgilere göre, influenza pandemisinin 10-12 hafta sürebileceği düşünülmektedir. Ülkelerin bu süreçte vereceği hizmetlerin planlanmasında;
Toplumun demografik özelliklerindeki değişimlerin,
Sağlık hizmetlerinin yaygınlığı ve yönetiminin,
Tedavide kullanılmakta olan antiviral ilaçlara dirençteki değişimlerin,
Toplumun sağlık hizmeti kullanımının izlenmesi gerekmektedir.
İnfluenza hastalığının etkileri hakkında senaryo hazırlanmasındaki amaç; nelerle karşılaşılabileceğini sayısal olarak öngörmek, hazırlık planlarında enfeksiyonun yaratabileceği etkilere göre önlemler almaktır. Bu sebeple bazı varsayımlar dikkate alınmıştır. Bunlar;
Pandemi yeni bir influenza A virüsü nedeniyle meydana gelecektir. Bu yeni virüs daha önce bilinen ve dolaşımda olmayan bir virüs olabileceği gibi, başka bir canlı türünden insana adapte olan yeni bir virüs de olabilir.
Bu virüs insandan insana bulaşabilme yeteneğine sahiptir.
Daha önceki planlarda bu virüsün ilk salgın belirtilerini Uzakdoğu’da yapacağı düşünülmüş ancak bunun böyle olmadığı görülmüştür. Bu nedenle hastalık belirtilerinin nereden başlayacağı bilinmemektedir.
Virüsün tanımlanamayan veya şüphelenilemeyen bir rezervuarı olabilir.
Yeni virüsün insandan insana bulaşabildiği saptanana kadar, yanlış pandemi alarmı verilebilir.
Pandemiler arası süre genellikle 10-50 yıl arasında olmasına karşın yeni pandemi bu sürelere uymayan bir dönemde görülebilir.
Yeni influenza virüsü, bilinen influenza mevsimi yerine yılın herhangi bir döneminde pandemiye yol açabilir.
Hastalık dünyadaki ülkelerden birinde başladıktan kısa bir süre sonra ülkemize ulaşabilir veya ülkemizden de başlayabilir.
Pandemi birden fazla dalga halinde olabilir (hastalık salgın olarak başlar, salgın durur, ikinci bir kez salgın tekrarlayabilir).
Hastalığın kişiden kişiye yayılması damlacık enfeksiyonu şeklindedir. Ancak kontamine ellerin yüze teması ile veya aerosol halinde havada asılı kalmasıyla da bulaşmaya yol açabilir.
Bulaştırma süresi beş gün civarındadır. Hasta kişilerin yanı sıra asemptomatik kişiler de enfeksiyonu bulaştırabilir. Çocuklar erişkinlere göre virüsü daha uzun süre bulaştırabilir.
Bir kişinin çevresini enfekte etme olasılığı (enfektivite veya R0) 1,1-2,0 civarındadır.
Pandemi süresinin, hiçbir müdahale yapılmazsa 10-12 hafta olacağı öngörülmektedir. Salgın, pik zamanını 4.-6. haftalar arasında gerçekleştirecek ve vakaların yaklaşık %45-55’i bu üç hafta içerisinde (pik öncesi, pik haftası ve pik sonrası) ortaya çıkacaktır.
Yapılan müdahalelerin, salgından etkilenen vaka sayılarının zamana yayılmasına ve pandeminin süresinin uzayıp, şiddetinin azalmasına yol açacağı düşünülmektedir.
Pandemi döneminde semptomatik olan kişilerin yanı sıra asemptomatik olan kişiler de olacaktır.
İnfluenza mevsiminde atak hızının %5-15 arasında değiştiği bilinmektedir.
Hastalananların %50’sinin sağlık kurumuna başvuracağı öngörülmektedir.
Başvuran hastaların, hastaneye yatışı, pandeminin şiddetine göre %1-5 arasında olacağı öngörülmektedir.
İnfluenza hastalarının hastanede yatış süresi ortalama yedi gün olarak öngörülebilir. Ek olarak yoğun bakımda ortalama yedi gün yatış süresi öngörülmektedir.
Yaşa özel atak hızları benzer olduğu için yaşa özel atak hızları eşit olarak kabul edilebilir.
Hastalık çocuk ve yaşlı gruplarda görülür ise mortalitesinin, çalışanlarda veya eğitim kurumuna devam eden çocuklarda görülür ise işe/eğitim kurumuna devamsızlığın yüksek olacağı tahmin edilmektedir.
Mevsimsel influenzaya göre mortalitenin daha yüksek olması beklenmektedir. İnfluenza vaka-ölüm hızı %0,01-1,0 arasında değişebilir.
Cumhurbaşkanlığı genelgesi ve Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planının tamamını PDF formatında okuyabilir, dilerseniz bilgisayar/akıllı cihazlarınıza BURADAN indirebilirsiniz.
Netanyahu ve İran Nükleer Silah Programı Yalanı Başı, başkanlık seçimlerindeki Rusya bağlantısı ve porno yıldızı ve striptiz dans sanatçısı Fırtına Daniels ile olan cinsel ilişkisi nedeniyle büyük belada olan Birleşik Devletler Başkanı Donald Trump’ın ‘‘Suriye Kimyasal Silah Yalanı’’ sonrasında, şimdi de başı yolsuzluk iddiaları ile belada olan İsrail Başbakanı Benjamin...
Pearson’un iddiasına göre Türk lider, Haziran-2019 İstanbul belediye başkanlığı seçimini kaybetmesi nedeniyle zayıflayan imajını güçlendirmek istemektedir.
Akdeniz’de Rum Oyunları Ercan Caner, Sun Savunma Net, 29 Mayıs 2019 Dünyanın gözleri bölgede birçok trajedi görmeye alışıkken, çatışmalar kadar medyanın ilgisini çekmeyen büyük bir gelişme, tarihte benzeri görülmemiş değişikliklere neden olabilir. Akdeniz’in derin suları altında bulunan petrol ve doğal gazı keşfetmek ve üretmekte kullanılan devrim niteliğindeki teknolojik gelişmeler, ticari...
Trump geri mi dönecek? Beyaz Ev korona virüs uzmanlarının kalabalıkların 25 kişiyle sınırlandırılması yönündeki sözlerini dikkate almayan binlerce Amerikalı, ‘‘sarı bölge’’ statüsündeki Des Moines Uluslararası Havalimanında eski başkanın konuşmasını dinledi. Ercan Caner, Sun Savunma Net, 11 Ekim 2021 Eski başkan Donald Trump büyük bir kalabalığa hitap...
II. Milli Eğitim Kongresi ‘‘Eğitimden Üretime Sektörle İşbirliğine’’ Yazan: Ercan Caner ‘‘Öğretmenler! Yeni nesli, cumhuriyetin fedakâr öğretmen ve eğitimcileri, sizler yetiştireceksiniz. Ve yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır. Eserin kıymeti, sizin maharetiniz ve fedakârlığınız derecesiyle orantılı bulunacaktır. Cumhuriyet; fikren, ilmen, fennen, bedenen kuvvetli ve yüksek karakterli koruyucular ister! Yeni nesli, bu...
ÇARŞAMBA İĞNELERİ Yazan: Türk Vatandaşı Naci BEŞTEPE KÖŞE Eser Karakaş, Artı Gerçek’teki “Star, Güneş gazetelerinin kapanması” başlıklı köşesinde, “Herkes biliyor ki, zaten bu gazetelerin senelerdir ayakta duruşu devletten/hükümetten ihale alan, parsel bazlı imar değişiklikleri üzerinden rant kollayan şirketlerin, inşaatçıların büyük kârlarının bir bölümünün sınırsız-sorumsuz bir biçimde Erdoğan’ı, AKP’yi destekleyen...